Gölge Gezgin: Cyprus Trekking 03 : Akdeniz - Tepebaşı - Koruçam

CYPRUS TREKKING 03 : AKDENİZ - TEPEBAŞI - KORUÇAM - 2. GÜN
.
GEZİ PLANI: Akdeniz köyü sahilindeki kamp yerinden yola çıkılarak Keşif tepe üzerinden Akdeniz köyü ve Tepebaşı' na gelinecek, öğle yemeği burada, Tepebaşı' ndan sonra Mavi Köşk gezilecek, buradan İngiliz evleri üzerinden Koruçam' a gelinecek, Koruçam' dan sonra orman içinden Akdeniz köyü sahilindeki Tilkidelikleri mağarası görüldükten sonra Akdeniz köyüne dönülecek, akşam yemeği burada yenecek. Girne' ye dönüş özel araç ile.
.
ROTA: Akdeniz köyü sahili, Akdeniz köyü, Tepebaşı, Mavi Köşk, Koruçam, Akdeniz köyü.
.
TOPLAM MESAFE: 30 km.
.
GEZİ TARİHİ: 29 Kasım 2015, Pazar.
.
ÇIKIŞ SAATİ: 08,00
VARIŞ SAATİ: 17,30
.

Sabah çadır manzaram. Dün geceki yarım saat yağan yağmurdan sonra gece boyunca esen rüzgara rağmen çadırın dış tentesi hala ıslak. Gün doğumuna kadar hem kahvaltı hazırlığı hem de çadırın kurumasını bekleyeceğim.

Ve güneş her gün doğumunda yeni bir manzara resmi yapıyor.

Yürüyüş Başlangıcı: Akdeniz köyü sahili.
Saat: 08,00

Keşif tepeden koyun görünümü.

Keşif tepede eski karakol binası.

Eski mevziler.

Eski karakol binasının girişi.

Keşif tepeden plaja doğru.

Deniz kaplumbağası üreme kumsalı uyarı levhası.

Akdeniz özel koruma bölgesi yol haritası.

Eski mevziler.

Kurumuş eski bir su kuyusu.

Bir tablonun içine canlı resim yerleştirmek.

Avcılar mesaiye başlayalı bayağı uzun süre oldu.

Karpuzluğa doğru.

Akdeniz köyü sahil yolu girişi.
.
Akdeniz:
.
Girne ilçesine bağlı köy. Girne' nin batısındaki son köyü. Eski adlarıyla: Ayirini, Ayrini, Aya İrini, Agia Eirini... Köy orijinal adı olan Ayirini adını 1260 yılında burada yaşayan ve öldükten sonra azize ilan edilen Rahibe Eirene' den alır.
.
Etrafı çam ve harnup ormanlarıyla kaplı olup hayvancılık ve sulu tarım yapılmakta. Her çeşit sebze, meyve ve narenciye yetiştirilen bereketli köylerden biri.
.
1974 öncesi karma nüfusa sahip olan köyde Barış Harekatı' ndan sonra sadece Türkler yaşamakta.
.
Köyün 2 km. batısındaki Omorfo körfezinde orman ile iç içe 4300 m. uzunluğunda kumsal bulunur; 'chelonia mydas,' 'yeşil' ve 'sini' türü kaplumbağaların yumurtlama alanıdır.
.
Köyün sahile en yakın alanı olan Paleokastro civarında eski krallardan birine ait olduğu düşünülen kaya mezarı vardır. Burada bulunan iskelet ve altınlar Girne kalesinde sergilenmektedir.
.
Aynı alana yakın Sandıklıtaş mevkiinde ( Sentoukopetra) 1929 yılında İsveçli arkeologlar tarafından yapılan kazılarda deniz kenarına yakın bir tepe üzerinde açık hava kutsal alanı bulurlar ve yarım daire şeklindeki sunağın çevresinde 2000 adet heykelin tanrılara sunulmak üzere bırakıldığı saptanır. Bu heykellerin büyük bir kısmı İsveç' e götürülür ve geri kalan kısmı Lefkoşa' nın güneyindeki Kıbrıs Müzesi' nde sergilenir.
.
Köyde 1832 tarihinde inşa edilen Aya İrini kilisesi vardır. Köy camisi oldukça yenidir ve minaresi 1990' lı yıllarda yapıya eklenir.
.
Orman dairesi tarafından anıt ağaç olarak kabul edilen 300 yıllık 'Mersinlik Çamı' Tepebaşı - Akdeniz köyü yolu üzerindedir. 2000 yılında kabuk böceği hastalığı nedeniyle kurur.
.
Endemik olarak 'Kıbrıs Medoş Lalesi' ve 'Kıbrıs Ofrisi Orkidesi' bu bölgede yetişir.
.
Mayıs ayı başında 'Akdeniz Ayrelli Festivali' düzenlenmekte.
( Ayrelli: kuşkonmaz )

İsmail Çakmak Kahvehanesi.

Durak Marketin önündeki fırın küp kebabı için yanıyor, akşama kadar bir porsiyon da benim için pişecek.

Akdeniz' den görünüm.

Akdeniz, Tepebaşı girişi.

Akdeniz girişinde patlıcan bahçesi.

Taşlı tepeye doğru.

Akdeniz - Tepebaşı yolu.

Anıt çam ağacı:

Orman dairesi tarafından anıt ağaç olarak kabul edilen 300 yıllık ' Mersinlik Çamı '. 2000 yılında kabuk böceğinden dolayı kurumuş.

Ufukta Tepebaşı.

Akdeniz - Girne - Güzelyurt - Tepebaşı yolayrımı.

Güzelyurt bağlantı yolu.

Tepebaşı:
.
Girne ilçesine bağlı köy. 1974 yılına kadar köyün adı Türkler arasında Yorgoz, Rumlar arasında Diorios iken 1974' ten sonra köy bir tepenin üzerinde kurulu olmasından dolayı adı Tepebaşı olarak değiştirilir.
.
Hayvancılık ve tarım geçim kaynağı olup, kuru ve sulu tarım yapılır, sebzeler arasında domates ön planda, ormanlık alanlarda zeytin ve harnup yetişmekte.
Köyün etrafı çam ormanlarıyla çevrilidir. Kıbrıs endemiği olan Tulipa Cypria adlı Kıbrıs lalesi bu bölgede doğal olarak yetişir. Her yıl Mart ayında Lale Festivali düzenlenir.
Bunların yanında birçok yabani orkide çeşidi, nergis ve mantar yetişmektedir.
.
Köyde tarihi eser olarak: Tepebaşı ( Yorgoz ) Beliğ Paşa Camisi, Agia Marina ( Eski Kilise ) Kilisesi, Agia Marina ( Yeni Kilise ) Kilisesi, Tepebaşı pınarı ve çeşmesidir.

Köyün girişinde besi çiftlikleri.

Agia Marina Kilisesi ( Eski Kilise ):
Azize Marina' ya adanıp 1850 yılında yapılan kilise günümüzde kullanılmamakta.

Kilise avlusunda Akdeniz özel çevre koruma bölgesi yol haritası.

Eski kiliseden köy meydanına giden yol.

Tepebaşı pınarı ve çeşmesi:
Köyün en güzel tarihi eserlerinden biri. Sütunlar üzerine oturan beş kemerin oluşturduğu nişler içerisinde beş çeşme bulunur. 1978' den beri suyu akmıyor.
1998 yılında köy muhtarı köy meydanındaki molozları temizledikten sonra ortaya çıkan çeşme restore edilir.

Tepebaşı Muhtarlığı.

Tepebaşı (Yorgoz) Beliğ Paşa Camisi:
Hukukçu olarak en üst düzeyde Mısır' da görev yapan, Lefkoşa' nın zenginlerinden ve köyde yazlık bir evi bulunan Ahmet Beliğ Paşa (1851-1924) tarafından 1901 yılında yaptırılmış.

Tepebaşı İlkokulu.

Agia Marina Kilisesi ( Yeni Kilise ):
1950' lerde inşa edilen kilise eski kiliseyle aynı adı taşıyor.

Tepebaşından Beşparmak dağları: Kıvanç ve Selvili tepe.

Girne - Güzelyurt yolu.

Mavi köşk - Koruçam yolu.

Bu mevsimde çıkmaya başlayan Kıbrıs' ın ünlü mantarı: gavcar.
Halil' in yerinin önünde satılıyor.

Halil' in yeri:
Girne - Güzelyurt yolu üzerinde Mavi köşke dönen yolun köşesindeki mekan tam bir cennet köşesi.
Bahçesi botanik sera gibi, dükkanda ise her çeşit macun ve reçel çeşidini bulabilirsiniz.
Bir kahvesini içerken yanında macun çeşitlerinden tadabilirsiniz.

Koruçam yolundan Mavi köşk yolayrımı.

Mavi köşkün bahçesinden deniz manzarası.

Mavi Köşk:
.
İtalyan asıllı avukat Paulo Paolides tarafından 1957 yılında yaptırılır. Paolides Makaryos' un avukatı ve aynı zamanda Ortadoğu' nun en büyük silah kaçakçısıdır.
.
20. yüzyıl modern mimari teknikleri ile yapılmış olup, Doğu ve Batı üslupları ile Türk, Rum mimarisi özellikleri yanında İtalyan ve Akdeniz bölgesi mimari özellikleri taşımaktadır.
.
Köşk Çamlıbel sırtlarında deniz gören hakim bir tepeye kurulu olmasına rağmen hiçbir yerden görülmemektedir.
Yasa dışı yollardan Ada' ya silah sokmasına ve Rumların Türklere karşı silahlandırılmasına göz yumulan Paolides' in 1974 Barış Harekatına kadar yaşadığı evini, harekatın başlamasıyla terk ederek İtalya' ya kaçmıştır. Evin bakımı için bir kaç yıl para gönderir ancak daha sonra kendisinden haber alınamaz.
.
Köşkte dünyanın değişik ülkelerinden özel olarak getirilen dönemine göre oldukça lüks eşyalar bulunmaktadır.
.
Her ne kadar hayal gücü olsa da, Paolides evinde düzenlediği partilerde gecenin sonunda havuzun üstünde bulunan balkona çıkar, bir elma ısırır ve havuz bölgesine atarmış. Elmayı kim kaparsa geceyi onunla geçirirmiş. Günümüze kadar gelen efsanenin tartışması hala devam ediyor: elmayı kadınlar mı erkekler mi kapıyordu?

Yemek salonundaki şömine.

Yemek salonu.

Bahçedeki şarap çeşmesi.

Havuz tarafından girişi.

Dilek çeşmesi.

Mavi köşkün bahçesinden görünüm.

Köşk bahçesindeki mevzinin gözetleme mazgalından.

Mavi köşkten Koruçam' a doğru.

İngiliz evleri.

Gavcar otu.

Karahindiba.

Keçiboynuzu çiçekleri: kokusu testosteron hormonuna çok yakın.

Koruçam yolu.

Çatal tepe.

Koruçam girişi.

Koruçam:
.
Girne ilçesine bağlı Maronit köyüdür. Köyün eski adı Kormacit, Kormakitis' tir. Kıbrıs Maronitleri ( Maruni ) Orta Çağ' da Levant' ın (Lübnan) Kur adlı yerleşim yerinden dinsel ve siyasi çatışmalar sebebiyle kaçarak Kıbrıs' a yerleşen Maruni Kilisesi üyesidirler. Maruni kaynaklarına göre de Maronitler Haçlı seferleri sırasında Levant' tan Kıbrıs' a esir olarak getirilmişlerdir. Anadilleri Kıbrıs Maronit Arapçası olup Rumca,Türkçe ve İngilizce de konuşurlar.
.
Bölgenin en çok yağış alan köyüdür. Tarım ve hayvancılık yapılır, zeytin ve harnup ağaçları yoğundur.
.
Köyde tarihi eser olarak Saint George Katedrali, Saint George Kilisesi, Kutsal Bakire Meryem Şapeli ve eski bir su sarnıcı vardır.
.
Şu anda köyde bulunan Maronit sakinlerine Avrupa Birliği' nin azınlıklara sağladığı maddi ve manevi yardımlarla evlerini asıllarına zarar getirmeyecek şekilde restore etmektedirler.

Saint George Kilisesi:
Köyde 1534 yılında inşa edilmiş ilk kilisedir. 2015 yılında restore edilmiş.

Saint George Kilisesi bahçesindeki Kıbrıs zeytini:

Kıbrıs' taki zeytinlere ilişkin bulunan en eski kanıtlar Taş Çağı (MÖ.8200-3900) ve daha sonraki dönemlere aittir. Bugün yabani zeytinler ormanlık alanlarda yetişmeye devam etmektedir.

Zeytin ilk olarak Ürdün vadisinde ehlîleştirilir, deniz ticaretinin gelişmesiyle zeytin yağı, hemen ardında da zeytin fidanları Batı' ya doğru yol takip eder.

Akdeniz ortak yönü çok olup nice farklılıkları olan yerşekilleri, kültürler ve insanların bir bileşimidir. Bununla beraber bu bileşim zeytin ve yararlarıyla bir araya gelmiştir. Romalı tarım uzmanı Columella ' Zeytin ağaçları tüm ağaçların kraliçesidir' demesine şaşmamak gerekir.

'Ana babalarımızın kırışıklarıyla dolu zeytinler,

Ana babalarımızın hikmetleri ile dolu taşlar.'

(Giorgos Seferis)

Naxni jina u Kur majt.
( Biz buraya geldik ama sen gelmedin Kur )

Saint George kilisesinin önündeki tarihi sarnıç.

Amfi tiyatro.

Akdeniz özel çevre koruma bölgesi yol haritası.

Koruçam Muhtarlığı.

Saint George Katedrali:
Köyün meydanında görkemli ve etkileyici bir yapıya sahip. Maronit Kilisesinin resmi kilisesidir. 1930 yılında yapılmış, inşaatı 30 yıl sürmüştür. 2016 yılında bitmesi beklene tadilatı devam ediyor. Günümüzde kullanılmaktadır.