Gölge Gezgin: Aralık 2022

TRAVEL ANKARA 182: ALTINDAĞ - ULUS

MİLLİ MÜCADELE ATATÜRK KONUTU VE DEMİRYOLLARI MÜZESİ

GEZİ TARİHİ: 05 Aralık 2022, Pazartesi.

Milli Mücadele Atatürk Konutu ve Demiryolları Müzesi:

Anadolu - Bağdat Demiryolu hattı üzerinde yapılmış bulunan "Direksiyon Binası", Mustafa Kemal Atatürk' ün, 27 Aralık 1919' da Ankara' ya ilk geldiği günlerde konakladığı Ziraat Mektebi' nden sonraki konut ve karargahıdır.

Anadolu - Bağdat Demiryolu hattı Ankara' ya ulaştığında (31 Aralık 1892), Ankara İstasyonu yönetim yapılarından olan "Direksiyon Binası", uzunca bir süre, Kurtuluş Savaşı' nın Ankara' daki merkez üssü olmuştur.

Bu bina, 1920 - 1922 yılları arasında Ankara Hükümeti Reisi ve TBMM Orduları Başkumandanı Mustafa Kemal' in aldığı çok önemli kararlara tanıklık etmiştir. Kurtuluş Savaşı' nın harekat planları bu yapıda hazırlanmış 21 Ekim 1921 tarihinde Fransızlarla yapılan Ankara Antlaşması' nın görüşmeleri bu binada yapılmış ve imzalanmıştır.

Kurtuluş Savaşı Ankara' sının bir dönem kalbi olmuş bu yapıda, başta cumhuriyetimizin kurucusu Büyük Önder Mustafa Kemal Paşa ve yakın çalışma arkadaşlarının saygın anılarını yaşatmak ve gelecek kuşaklara aktarmak düşüncesi ile bu müze oluşturulmuştur.

24 Aralık 1964' te açılan bu müze, iki kattan oluşur: binanın üst katında Atatürk' ün çalışma, toplantı ve yatak odası ile Fikriye Hanım' ın ikamet ettiği oda bulunmaktadır. Kendisine ait eşya ile o gün kullanılan mobilyası olduğu gibi korunmaktadır.

Müzenin alt katı Demiryolları Müzesi olarak düzenlenmiştir. Bu bölümde, Anadolu' da işleyen ilk trenden günümüze uzanan bir süreçte biriktirilmiş demiryolu eşya ve belgeleri sergilenmektedir.

Cumartesi, pazar ve bayram günleri hariç sürekli açık olan müze, ücretsiz olarak gezilebilir.

Milli Mücadelede Karargah Merkezi

Atatürk Konutu Olarak Kullanılan Bu Binada;

"Hakimiyet kayıtsız şartsız milletindir" sözünü Mustafa Kemal Atatürk ilk defa bu binada söylemiştir.

23 Nisan 1920' de Türkiye Büyük Millet Meclisi' nin açılışının yapıldığı günün akşamı, her yıl "Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı" olarak kutlanması, bu binada kararlaştırılmıştır.

Çapanoğlu - Yozgat isyanlarını bastırmak üzere hazırlanan Kılıç Ali, Sarı Efe, Çolak İbrahim çetelerine gerekli emir ve direktifler bu binadan verilmiştir.

İnönü ve Sakarya Zaferlerinin genel harekat planları bu binada hazırlanmıştır.

Beypazarı ve Havalisi İsyanlarının bastırılması bu binadan yönetilmiştir.

20 Ekim 1921' de Fransız devleti temsilcisi Franclin Bouillon ile TBMM Hükümeti adına Mustafa Kemal Atatürk arasında Ankara Antlaşması' nın müzakereleri bu binada yapılmıştır.

Pozantı ve Adana' nın Fransızlardan tahliyesine bu binada karar verilmiştir.

4 Haziran 1930 - 29 Mart 1931 tarihleri arasında Türk Tarih Kurumu' nun ilk adı olan "Türk Tarih Heyeti" burada çalışarak toplantılar yapmıştır.

Türkiye Büyük Millet Meclisi' nin ilk teşekkülü bu binada kararlaştırılmıştır.

Müze girişi Ankara Garı içindedir.

Atatürk' ün Vagonu:

Mustafa Kemal Atatürk' ün 1935 - 1938 yılları arasında yaptığı yurt gezilerinde kullandığı, Alman Linke - Hofmann firmasına yaptırılan ünlü "Beyaz Tren" in günümüze kalan tek vagonudur, Direksiyon Binası yanında sergilenmektedir.

Müze giriş kapısı.

Müze idare ofisi.

Buharlı lokomotif maketi.

Behiç Erkin:

Demiryolları ilk genel müdürü, 01.12.1921 - 11.01.1926

Yemekli vagonlara ait yemek ve servis takımları.

Sultan' nın yolculuk ettiği trene, katarın dışarıdan tanınabilmesi için, takılan alem.

Konsol üstü dekoratif saat: Picnot Pere, 1823.

Sultan Abdülaziz' in özel vagonunda kullandığı "Mamulat-ı Osmaniye" yazılı sedef kakmalı masa, 1870.

Sedef kakmalı masanın sandalye süslemesi.

Demiryolları çalışanları kıyafeti.

Sultan Abdulaziz' e Fransa İmparatoriçesi Eugene' nin armağanı.

Buharlı lokomotif plakaları.

Cumhuriyet dönemi tabloları.

Osmanlı İmparatorluğu dönemine ait telgraf posta haritası.

Singer dikiş makinası.

Kurtuluş Savaşı dönemi tabloları.

Döküm soba.

Mekanik ahşap semafor.

Direksiyon binasının Atatürk Konutu olarak kullanılan ikinci katı.

Çalışma odası.

Fikriye Hanım odası.

Fikriye Hanım: Zeynep Fikriye Özdinçer

Fikriye, Balkan Savaşında İstanbul' a göç eden Vasfiye Hanım ve Hüsamettin Bey' in kızı olarak 1897 yılında doğar. İstanbul' da büyür, Fransızca ve Rumca konuşur, ud ve piyano çalar.

Fikriye, İstanbul' da Atatürk' ün annesi Zübeyde Hanım' ın ikinci eşi Ragıp Bey' le akrabalığı dolayısıyla Zübeyde Hanım ile yakın ilişkiler kurar ve o dönemde Mustafa Kemal ile tanışır. Anadolu' da milli hareketin başına geçen Mustafa Kemal için Padişahlık tarafından idam kararı çıkartılınca 1920 yılında Fikriye Hanım da Anadolu' ya geçmek ister. Mustafa Kemal' in izniyle 13 Kasım 1920' de Karadeniz Ereğlisi, İnebolu, Kastamonu üzerinden Ankara' ya gelen Fikriye Hanım, önce milli mücadelede konut olarak kullanılan Ankara Garındaki direksiyon binasına taşınarak Mustafa Kemal ile birlikte yaşar, sonrasında Çankaya Köşkü' ne geçerler.

Kurtuluş Savaşı döneminde rahatsızlanarak verem teşhisi konur, Mustafa Kemal Paşa tarafından isteksiz olmasına rağmen 1922 yılı baharında Almanya' nın Münih kentinde sanatoryuma tedaviye gönderilir. Mustafa Kemal Paşa' nın Ocak 1923' te Latife Hanım ile evlendiğini öğrenen Fikriye Hanım, Münih' teki sanatoryumdan kaçarak Mart 1923' te İstanbul' a gelir, Ankara' ya geçmek ister. Mustafa Kemal Paşa tarafından Ankara' ya dönmesine izin verilmez.

Mustafa Kemal Paşa, Mart 1923' te eşi Latife Hanımla yurt gezilerini sürdürdüğü sırada, Fikriye Hanım kısa bir süre İstanbul' da kalır, sonrasında Gelibolu' ya geçer. Gelibolu' da ailece tanıştığı Vali Macit Gören Bey' in evinde bir yıl kadar misafir olarak kalır. Mayıs 1924' te İstanbul' a gelir, buradan Ankara' ya geçer. Mustafa Kemal Paşa ile görüşmek için Çankaya köşküne geldiğinde Latife Hanım ile tanışır ve üç gün köşkte kalır, İstanbul' a dönmek için ayrıldığında Karaoğlan otele yerleşir. 21 Mayıs 1924 günü faytonla köşk yakınına gelir ve burada silahla intihara kalkışır, 30 Mayıs 1924' te vefat eder.