Gölge Gezgin: Cyprus Trekking 03 : Akdeniz - Güzelyurt

CYPRUS TREKKING 03 : AKDENİZ - GÜZELYURT - 1. GÜN
.
GEZİ PLANI: Girne' den Akdeniz köyüne özel araçla gidilecek, Akdeniz köyünden yürüyüşe başlanarak Akdeniz ormanının içinden geçilerek Akdeniz göletine ulaşılacak, Tumba Tu Skuru antik kentinden Güzelyurt' a gelinerek öğle yemeği burada yenecek. Öğleden sonra Güzelyurt' tan Yayla sahiline inilecek, sahil boyunca Caretta plajından Akdeniz köyüne ulaşılarak akşam Akdeniz köyü sahilinde kral mezarları civarında konaklanacak.
Konaklama: Akdeniz köyü sahilinde kral mezarlarında çadır kurulacak.
.
ROTA: Akdeniz köyü, Akdeniz göleti, Güzelyurt, Yayla köyü sahili, Akdeniz.
.
TOPLAM MESAFE: 35 km.
.
GEZİ TARİHİ: 28 Kasım 2015, Cumartesi.
.
ÇIKIŞ SAATİ: 08.00
VARIŞ SAATİ: 17.00
.

Yürüyüş Başlangıcı: Akdeniz köyü.
Saat: 08.00

Akdeniz:
.
Girne ilçesine bağlı köy. Girne' nin batısındaki son köyü. Eski adlarıyla: Ayirini, Ayrini, Aya İrini, Agia Eirini... Köy orijinal adı olan Ayirini adını 1260 yılında burada yaşayan ve öldükten sonra azize ilan edilen Rahibe Eirene' den alır.
.
Etrafı çam ve harnup ormanlarıyla kaplı olup hayvancılık ve sulu tarım yapılmakta. Her çeşit sebze, meyve ve narenciye yetiştirilen bereketli köylerden biri.
.
1974 öncesi karma nüfusa sahip olan köyde Barış Harekatı' ndan sonra sadece Türkler yaşamakta.
.
Köyün 2 km. batısındaki Omorfo körfezinde orman ile iç içe 4300 m. uzunluğunda kumsal bulunur; 'chelonia mydas,' 'yeşil' ve 'sini' türü kaplumbağaların yumurtlama alanıdır.
.
Köyün sahile en yakın alanı olan Paleokastro civarında eski krallardan birine ait olduğu düşünülen kaya mezarı vardır. Burada bulunan iskelet ve altınlar Girne kalesinde sergilenmektedir.
.
Aynı alana yakın Sandıklıtaş mevkiinde ( Sentoukopetra) 1929 yılında İsveçli arkeologlar tarafından yapılan kazılarda deniz kenarına yakın bir tepe üzerinde açık hava kutsal alanı bulurlar ve yarım daire şeklindeki sunağın çevresinde 2000 adet heykelin tanrılara sunulmak üzere bırakıldığı saptanır. Bu heykellerin büyük bir kısmı İsveç' e götürülür ve geri kalan kısmı Lefkoşa' nın güneyindeki Kıbrıs Müzesi' nde sergilenir.
.
Köyde 1832 tarihinde inşa edilen Aya İrini kilisesi vardır. Köy camisi oldukça yenidir ve minaresi 1990' lı yıllarda yapıya eklenir.
.
Orman dairesi tarafından anıt ağaç olarak kabul edilen 300 yıllık 'Mersinlik Çamı' Tepebaşı - Akdeniz köyü yolu üzerindedir. 2000 yılında kabuk böceği hastalığı nedeniyle kurur.
.
Endemik olarak 'Kıbrıs Medoş Lalesi' ve 'Kıbrıs Ofrisi Orkidesi' bu bölgede yetişir.
.
Mayıs ayı başında 'Akdeniz Ayrelli Festivali' düzenlenmekte.
( Ayrelli: kuşkonmaz )

Akdeniz köyü Atatürk heykeli.

Akdeniz köyü camisi.

Akdeniz köyünden Akdeniz göletine doğru.

Akdeniz köyü eski mezarlığı.

Akdeniz köyü mezarlığı.

Mezarlığın yanındaki ağıllar ve kapısı.

Mezarlıktan Hüseyinmustafa ağılına doğru yağmur sonrası harika bir yol.

Hüseyinmustafa ağılı.

Hüseyinmustafa ağılından Akdeniz göletine, Akdeniz ormanı içinden giden yol.

Bir karınca yuvası ve yağmur sonrası dışarıya çıkmaya çalışan şaşkın karıncalar.

Yol üzerinde tek kalmış güz çiğdemi.

Şinya:
Kıbrıs' a özgü sakızağaçgiller familyasının çalı tipi. Sakız ağacının bir türü. Akdeniz bölgesinin doğal ağaç türlerinden. Bitkinin küçük meyvecikleri kuşlar için önemli bir besin kaynağıdır ve bazı köylerde peksemek yapımında kullanılmakta.
Bitkinin dal ve gövdesinin yaralı yerlerinden akan reçinenin pıhtılaşmasıyla 'mastik' adı verilen sakız elde edilir. Sakız ve türevleri bir çok gıda maddesinde kullanıldığı gibi Bulgaristan' da 'mastika' adıyla bilinen rakı, mastikten üretilir.

Akdeniz göleti yolu üzerinde küçük karpuzlar.

Akdeniz göleti.

Akdeniz özel koruma bölgesi yol haritası.

Akdeniz göletinde ağıl.

Domuz ağılları.

Dar dere üzerinde yıkılmış köprü.

Güzelyurt anayoluna doğru.

Güzelyurt anayolundan batıya, Tumba Tu Skuru bronz çağı kasabası yolayrımı.

Tumba Tu Skuru:
.
Geç tunç çağına ( MÖ.1650 - 1050 ) ait yerleşim yeri. 1970' li yıllarda yapılan kazılarda çıkarılan eserler Güzelyurt Doğa ve Arkeoloji Müzesinde sergilenmekte.
.
Vouni sarayı, Marion kentinin Pers sempatizanı olan kralı Doxandros tarafından çevredeki Yunan taraftarı yerleşim birimlerinin ( Soli ) kontrolü için yaptırılmış.

Tunç çağından kalma keler.

Güzelyurt' a dönüş yolu.

Güzelyurt girişi.

Güzelyurt Festival Parkı.

Festival parkında 2 no.lu lokomotif:
1878 yılında Büyük Britanya İmparatorluğu Kıbrıs’ın geçici yönetimini Osmanlı’dan devralmış ve diğer tüm sömürgelerinde yaptığı gibi Kıbrıs’ın yerli halkına da ilginç ama bir o kadar da gerekli hizmetler sunmuştur: Posta İdaresi’nin kurulması, Ada’nın ana merkezlerini bağlayan yolların yapımı, demiryolu taşımacılığın başlatılmasıdır.
İlk hat 1905 yılında Gazimağusa - Lefkoşa hattı çalışmaya başlar, 1913 yılında da Lefkoşa - Güzelyurt hattı çalışmaya başlar, Lefke' ye kadar uzanır. Böylelikle Lefke' den çıkarılan maden, Güzelyurt' ta üretilen narenciye Gazimağusa limanına kadar götürülme imkanı sağlanır. Güzelyurt tren istasyonu şehir merkezinde tamirhane olarak kullanılmakta.
İkinci Dünya Savaşından sonra karayolu yapımına hız verilerek demiryolu atıl ve yavaş kalır. 1950' li yıllarda kapatılır.

Güzelyurt şehir merkezi girişi.
.
Güzelyurt:.
Neolitik Dönem ve Tunç Çağı' na ait kalıntılarla günümüze kadar ulaşan Güzelyurt, antik dönemde Yunanistan' dan göç eden Spartalılar tarafından tanrıça Afrodit için kurulduğu rivayet edilir. 1974 öncesi Morphou ( Omorfo ) olarak anılan şehrin bu günkü adı Güzelyurt.
.
Kıbrıs adasının en yeşil bölgelerinden biri. Narenciye ürünlerinden portakal, greyfurt, mandalina ve limon üretimiyle tarım için önemli bir yerleşim birimi. Her yıl Haziran - Temmuz ayları arasında geleneksel Portakal Festivali yapılmakta.
.
Doğal güzelliklerinin yanında Soli Antik Kenti, Vouni Sarayı, Tumba Tou Skourou antik yerleşim yeri, Aziz Mamas Kilisesi, Doğa ve arkeoloji Müzesi, tarihi tren istasyonu Güzelyurt bölgesindedir.

Güzelyurt terminal çemberi.

Güzelyurt terminali.

Dr. Fazıl Küçük Bulvarı.

Güzelyurt Tren İstasyonu:
İngilizler döneminde yapılan tren istasyonu, demiryolu hattının iptal edilmesiyle birlikte atıl durumda kalmış, birkaç bölümü tamirci ve elektrikçi dükkanı olarak kullanılıyor.

Birikim önemli.

Güzelyurt Belediyesi Atatürk Kültür Merkezi.

Atatürk Kültür Merkezinde 12.Güzelyurt Tiyatro Günleri kapsamında sergilenen oyunlar.

Atatürk Parkı.

Güzelyurt açık pazarı cumartesi günleri kuruluyor. Öğle yemeği için iyi bir fırsat.

Pazar; hareketli, canlı ve taze.

Fevzi Çakmak sokaktan Yayla köyüne doğru.

Sağdan Yayla köyü sahili.

Yayla köyü sahil yolu.

Kuyu düzü.

Kuyu düzünden atış alanına giden yol.

Sulu tarım yapılan bahçelerin avluları sazdan.

Biralı tarım yapılan bahçelerin avluları şişeden.

Akdeniz tank atış alanı.

Atış alanından sahile doğru.

Sahil sırtlarındaki ağaçlar rüzgardan yanık ve yatık.

Omorfo körfezi.

Yayla köyünün batısından Akdeniz köyünün sahiline kadar uzanan 4300 m. uzunluğunda kumsal; 'chelonia mydas,' 'yeşil' ve 'sini' türü kaplumbağaların yumurtlama alanı.

Caretta Restaurant.

Akdeniz Özel Koruma Bölgesi yol haritası Caretta Restaurantın yanında.

Plajdan Akdeniz köyüne çıkan yol.

Yol üzerinde bağ evi.

Akdeniz köyü.

Aya İrini Kilisesi:
.
1832 tarihinde inşa edilen kilisenin adı, 1260 yılında köyde yaşadığına inanılan ve öldükten sonra azize ilan edilen Rahibe İrene' den almış.

Sahil yolu üzerinde inşaat: koruma bölgesi içine yapıldığı için tartışmaları sanırım uzun süre devam edecek.

Karpuzluk mevkii.

Kral mezarları girişinde kulübe: Surf Center.

Akdeniz kral mezarları alanı:
.
Burası Paleokastro mevkii. Mezarlar MÖ. II. yüzyıl Ptolemaios döneminde yapılıp, MS. VII. yüzyıl ilk yarısı Bizans İmparatoru Heraklius dönemine kadar yaklaşık 800 yıl kullanılmış.
1986 yılında hazineciler tarafından bulunan mezar 3 ay boyunca kazılarak tarihi eserler kaçırılır. Olay ortaya çıkınca zanlılar tutuklanarak toplanabilen tarihi eserler sergilenmek üzere Girne kalesine teslim edilir.

Sandıklıtaş mevkii ( Sentoukopetra):
.
Burada, 1929 yılında İsveçli arkeologlar tarafından yapılan kazılarda, deniz kenarına yakın bir tepe üzerinde açık hava kutsal alanı bulurlar ve yarım daire şeklindeki sunağın çevresinde 2000 adet heykelin tanrılara sunulmak üzere bırakıldığı saptanır. Bu heykellerin büyük bir kısmı İsveç' e götürülür ve geri kalan kısmı Lefkoşa' nın güneyindeki Kıbrıs Müzesi' nde sergilenir.