Gölge Gezgin: Cyprus Hiking 05 : Karşıyaka - Kozan

CYPRUS HIKING 05 : KARŞIYAKA - KOZAN - ÇAMLIBEL
.
GEZİ PLANI: Girne' den Karşıyaka, Güzelyalı, Balina tesislerine Girne - Çamlıbel minibüsü ile gidilecek.
Yürüyüşe Balina tesislerinden başlanıp, Karşıyaka kahveler durağından Karşıyaka içine girilecek. Beşparmak dağları Kıvanç tepe batısından Kozan yoluna girilerek Kozana ulaşılacak. Kozan' dan sonra Piramit tepesinden Hisarköy' e gelindikten sonra Geçitköy barajı havzası etrafından arazi yürüyüşü ile Çamlıbel' e gelinecek. Çamlıbel' den sonra Güzelyurt - Girne anayolundan Geçitköy' e, buradan da Güzelyalı mahallesinde Karşıya Balina tesislerinde yürüyüş bitecek.
Girne' ye dönüş Çamlıbel - Girne hattındaki minibüsler ile.
.
ROTA: Karşıyaka Güzelyalı Balina tesisleri, Karşıyaka, Kozan, Hisarköy, Çamlıbel, Geçitköy, Karşıyaka Güzelyalı Balina tesisleri.
.
TOPLAM MESAFE: 29 km.
.
GEZİ TARİHİ: 17 Ocak 2016, Pazar.
.
ÇIKIŞ SAATİ: 09,00
VARIŞ SAATİ: 18,00
.

Yürüyüş Başlangıcı: Karşıyaka, Güzelyalı, Balina tesisleri.
Saat: 09,00

Balina tesislerinde çeşme.

Güzelyurt - Girne yolu: Güzelyalı Caddesi.

Beşparmak tepelerinden biri olan Kıvanç tepeyi bulutlar sarmaya başladı.

Olimpus Bölgesi, Atılgan Sokak.

Hotel Varna.

Sancak Sokak.

Karşıyaka futbol sahası yolayrımı.

Şehit Zalihe Rahmi Sokak.

Benjamin Restaurant.

Güzelyalı Mahallesi.

Dörtyol Kahvesi.

Karşıyaka Atatürk Parkı.

Kahveler bölgesinde posta kutuları.

Karşıyaka yolayrımı.

Şehit Mustafa Karadana Caddesi.

.
Karşıyaka:
.
Girne ilçesine bağlı bir köydür. Köyün eski adı Rumca kral anlamına gelen Vasilya' dır.
.
Tarım ve hayvancılık önemli geçim kaynağı iken hızlı yapılaşma ve dışarıdan göçle köy yapısı dağınık yerleşim yerine dönüşmüş. Halen bakımlı zeytin ağaçları ve seyrek de olsa harnup ağaçları mevcut.
.
Köydeki tarihi eserler: Karşıyaka (Vasilya) Camisi, Agios Constantine Kilisesi, Vasilya Agia Paraskevi Manastırı, Agia Marina Manastırı ve Şapeli, Panagia Kriniotissa Manastır ve Şapeli' dir.

Karşıyaka' dan Güzelyalı.

Karşıyaka Spor Kulübü.

Karşıyaka içinde eski çeşme, 1953.

Çano Restaurant.

Paşaoğulları Market.

Agios Constantine Kilisesi:
Köyün ana kilisesidir. Yukarı Mahalle’nin köy meydanında bulunan kilise, 2000 yılında köydeki caminin onarımına kadar köy camisi olarak kullanılmıştır.

Agios Constantine Kilisesinin iç ve dış görünümü.

Kilisenin bahçesinden Güzelyalı manzarası.

Köy içinden Lapta' ya giden yol.

Kozanköy yolu.

Karşıyaka Camisi:
Eski Türk mahallesindeki cami köye hakim bir tepe üzerinde kurulu, kesme taşlardan yapılmış.

Karşıyaka camisinden görünüm.

Kozan yolu üzerinde eski çeşme.

Tepedekiev.

Yılın ilk çiçek açan bademleri.

Babutsa.

Manastır Sokak.

Şehit Sabri Tütüncü Sokak.

Vadi Villaları.

Yapılaşmanın bittiği yerden itibaren tırmanış sertleşiyor.

Yosun tepeye doğru teraslanmış zeytin ağaçları.

Yosun tepe.

Yosun tepeden Karşıyaka.

Karşıyaka pompa istasyonu.

Zirveden Karşıyaka'ya son bir bakış.

Mola zamanı.

Yol üzerinde besi çiftliği.

Kayalar, Sadrazamköy, Koruçam Burnu.

Oyuktaş.

Karşıyaka, Kozan, Selvilitepe yolayrımı: tırnanış bitti.

Kozan Restaurant, Cafe, Piknik Alanı, Horse Riding.

Bundan sonra yolum iniş.

Kıvanç tepe.

Kanser Araştırma Vakfı Anı Ormanı: Orman içinde orman.

Öğle yemeği için harika manzaralı bir tepe.

Öğle yemeği: bir dilim ekmeğin yanında ton balığı ve barbunya pilaki.

Babadağ.

Yola devam.

Eski su sarnıçlarından.

Muflon çıkma ihtimali var.

Hisarköy' e çıkan vadi yolu.

Dağdere vadisi, ufukta Geçitköy barajı.

Kocakarının tepesi:
Rivayete göre Kıbrıs’ta 10 yıl süren bir kuraklık olmuş. İnsanlar açlıktan kırılmışlar. O sıralarda Kozan köyünde çok ‘pinti’ bir kocakarı varmış. Tarlasını dağdan gelen bir pınar suladığından ekinleri çok güzel olurmuş. Diğer tarlalardaki ekinler kururken , onun tarlasındaki arpa ve buğday adam boyunu geçermiş. Kocakarı o yıl da ekinlerini biçtikten sonra çıkıp üzerlerine oturmuş. Kimseciklere buğday vermemiş.
Dul bir kadının 5 yetimi varmış. Çocukları günlerdir açmış. Her tarafı gezmiş, dolaşmış ama çocuklarına yedirmek için doğada bir kök bile bulamamış. Çaresiz kocakarıya gidip bir avuç buğday dilenmiş. Kocakarı çok pinti olduğundan onu azarlamış. Bağıra çağıra “Benim buğdayım muğdayım yoktur” diyerek onu başından savmaya kalkışmış. Dul kadın da ona “Madem öyledir, üzerine oturduğun nedir?” diye sorunca, kocakarı da ona “taştır” yanıtını vermiş. Bunun üzerine kadın ellerini havaya doğru açarak “İlahi Tanrım, sabaha kalmadan taş olsun” diye beddua etmiş. Sabaha varmadan kocakarı da buğday yığını da taş olmuş.
O gün bu gündür Kozanköy’ün girişindeki tepe 'Kocakarının tepesi' adıyla bilinmektedir.

Kozan.

Kozan girişinde sağda besi çiftliği: arkası mezarlık ve manastır.

Eski mezarlar:
Köyün güneybatısındaki Meryem Ana’ya adanan tarihi Panagia Katharon manastırının kuzeyindeki mezarlar 1970' li yıllardan itibaren defineciler tarafından soyulmuş.

Panagia Tou Katharon Manastırı:
Kıbrıs’taki en önemli ibadet yerleri arasında yer alan Manastır, M.S 730 – 787 yılları arasında Doğu Roma İmparatorluğunda süren İconoclasm hareketinden dolayı İstanbul veya Bizans İmparatorluğu topraklarından kaçarak Kıbrıs’a gelen keşişler tarafından kurulmuştur. M.S XI-XII. Yüzyılda işlevini sürdürmüş, zamanla da bölgenin dini merkezi durumuna gelmiştir.

Manastırdan Piramit tepeye doğru.

Kozan girişinde Rum mezarlığı.

Kozan girişi.

Kozan:
.
Girne ilçesine bağlı bir köy. Kozan köyü ve özellikle de Panagia Katharon manastırının çevresi Neolitik dönemden ( M.Ö 8200-3500 ) başlayıp daha sonraki devirlerde de devam eden birçok arkeolojik kalıntının merkezi durumundadır. Hatta Kozan köyünün, 'Pacedaemon' adında eski bir yerleşim yerinin üzerine kurulmuş olabileceği üzerinde de durulmaktadır. Ortaçağlarda 'Larma' adlı feodal bir beyin mülkü olma olasılığı da vardır. M.S XVIII. Yüzyıl ile XIX. Yüzyılın başlarında ise bölgedeki birçok arazinin Sina Dağı Azizesi Katerin Manastırına ait olduğuna ilişkin kayıtlara da rastlanmaktadır.
.
1974 yılı öncesinde köyün nerdeyse tamamının babadan oğula geçen ve gümüş üzerine yoğunlaşan kuyumculuk mesleğini icra ettikleri, hatta Kıbrıs’ın değişik kentlerinde kuyumculuk yapan kişilerin %95’ inin bu köyden olduğu bilgileri ediniliyor.
Şimdi ise sadece tarım ve hayvancılık yapılmaktadır.

Tarihi eser olarak köyün ana kilisesi Agios Dimitrianos Kilisesi, Panagia Katharon Manastırı ve bu manastır etrafındaki eski mezarlardır.

Kozan sırtında kayalıklar.

Alemdağ yolayrımı.

Sağdan Lefkoşa, Hisarköy yolu.

Osman' ın Yeri Restaurant.

Kozan Muhtarlığı.

Avcılara: tost, çorba, ciyer.

Atatürk büstü.

Agios Dimitrianos Kilisesi:
Köyün ana kilisesi Aziz Dimitrianos’a kutsanmıştır. Batı duvarındaki giriş kapısı üzerinde bulunan yazıtta, 1868 tarihinde inşa edildiği yazılıdır. Kilise, dış yapısında hiçbir değişiklik yapılmadan, sadece avluya abdest almak için kullanılan bir sebil inşa edilerek, 'Kozan Camisi' olarak kullanılmaktadır.

Kilisenin batı duvarındaki giriş kapısı: 1868.

Bir gün gelecek herkes fenerli olacak.

Mehmet Boransel İlkokulu.

Atatürk sokak.

Kozan futbol sahası.

Polyan tepe.

Piramit tepeye doğru.

Vural Berkay Ormanı.

Piramit tepe.

Hisarköy yolu.

İskemle tepe.

Köylütopağı mevkii.

Hisarköy girişinde besi çiftliği.

Hisarköy:
.
Girne ilçesine bağlı bir köydür. Eski adı Kambili' dir. Eskiden Maronitlerin yaşadığı bu köye sonradan Trakya' dan göçmenler yerleştirilmiştir.
.
Tarım ve hayvancılık yapılır. Zeytin ve sebze önemli gelir kaynağıdır. Narenciye ürünleri yanında badem, antep fıstığı, bağlarıyla ünlüdür.
.
Köyde tarihi eser olarak Hatice Hatun Bin Musa Camisi, Panagia Tou Kampyli Kilisesi ve mağara içerisinde bir şehidin mezarı olan Armutlu Şehida' dır.
.
Köy civarında endemik olarak yetişen, Hisarköy' ün sembolü Benli veya Sarı Orkide olarak bilinen orkide çeşidi için her yıl Mart ayında geleneksel olarak festival yapılmaktadır.
Köyde ve Dağdere vadisinde doğa yürüyüşü yapılabilir.

Portakal, limon ve mandalina üçlemesi.

Panagia Tou Kampyli Kilisesi:
Köydeki haç şekilli ve kubbeli Orta Çağ kilisesi aslında bir Maronit kilisesidir ve Bakire Meryem’e adanmıştır. Kilise 1956 yılının Haziran ayında Maronit köylerinde yaşayanların yardımlarıyla tamir edilmiş ve iç kısmına Maronit Kilisesi tarafından sağlanan haç, ikon vb. dini araç ve gereçler konulmuştur. 1974 Barış Harekatı’ ndan sonra bölgede yaşayan Maronitlerin büyük bir kısmının Güney Kıbrıs’a göç etmesiyle kilise hem cemaatsız, hem de bakımsız kalmıştır. 1993 yılında kilisenin Kuzey Kıbrıs’ ta yaşayan Maronitler tarafından dini ayin için kullanılmasına izin verilir.
2009 yılında ise kilise, Maronit toplumunun mirasını korumayı hedefleyen 'Kormakitis Trust' isimli sivil toplum örgütünün organizasyonunda , ABD Uluslararası Kalkınma Ajansı USAID’in finanse ettiği SAVE Projesi sponsorluğunda restore edilmiş ve 8 Aralık 2009 tarihinde yeniden hizmete girmiştir.

Hisarköy Kültür Spor Derneği Lokali.

Hisarköy Köy Kadın Kursu, Halk Eğitim Merkezi.

Hisarköy Muhtarlığı.

Hatice Hatun Bin Musa Camisi:
Köyün camisi 1954 yılında yapılmıştır. Caminin avlusu bir zamanlar mezarlık olarak kullanılıyordu. Buradaki mezarlardan sadece yazıtsız olan iki tanesi günümüze kadar gelebilmiştir.

Cami içinden görünüm.

Cami avlusundaki mezarlar 1800' lü yılların sonlarına ait.

Hisarköy' den görünüm.

Turunç bahçesi.

Enginar bahçesi.

Hisarköy Kıbrıs Evi.

Hisarköy parkı.

Hisarköy parkında çeşme, 1962.

Hisarköy' den Çamlıbel' e giden eski şose yol.

Gavcar otu.

Bademlik.

Esenyamaç mevkii.

Su motoru.

Su motorundan sonra yol bitiyor. Dağdere vadisi Batı yamacından Çamlıbel' e kadar patikadan yürüyorum.

Sulama havuzu.

Vadi yamacındaki patika.

Dağdere vadisi, Geçitköy baraj havzasıdır.

23 Eylül 1994 yangını şehitliği.

Şehitlikten Çamlıbel' e orman yolu.

Çamlıbel doğal su arıtma tesisi:
Vidanjör sularını arıtmak amacıyla kurulmuş, doğal arıtma sistemiyle arıtılan sular tarım sulamasında kullanılıyor.

Çamlıbel arıtma tesisi yolu aynı zamanda işaretlenmiş yürüyüş yolu.

Çamlıbel mezarlığı.

Çamlıbel bağları.

Çamlıbel - Lefkoşa yolu.

Çamlıbel girişi.

Çamlıbel:
.
Girne ilçesine bağlı bucaktır. Lefkoşa, Girne ve Güzelyurt yolunun kesiştiği noktadır. Eski adı Mirtu' dur. Mirtu, yaban mersini ağacının adıdır.
.
Tarım ve hayvancılık yapılır. Sebze ve meyvenin yanında zeytin ve harnup da yetiştirilir. Çamlıbel' in batı yamaçlarında mersin ağaçları vardır.
.
Çamlıbel' de tarihi su kemerleri, Mirtu Pigades açık hava tapınağı, Saint Panteleimon Manastırı, Marki Kilise ve Manastırı, Helenistik Roma devri mezarlık alanı, köy camisi ve ünlü Mavi Köşk bulunmaktadır.

Çamlıbel Sağlık Merkezi.

Saint Panteleimon Manastırı: Moni Agios Panteleimonos
Manastır köyün doğusunda , Çamlıbel – Lefkoşa yolu üzerindedir. Manastırın inşa edildiği tarih 1735’tir. Bugünkü manastır binaları değişik dönemlerde yapılmıştır. Manastırın ana giriş kısmı ve misafir kompleksinin bir kısmının inşa tarihi 1910’ lu yılların başıdır. Binaların büyük bir kısmının mimari özelliği yoktur. Fakat kilise yapısı Rönesans dönemi özelliklerini içermektedir.
Manastır biri güneyde , diğeri ise batıda bulunan iki bina kompleksinden meydana gelmiştir. Bu komplekslerde yer alan yapıların tümünün hem zemin, hem de üst katları kemerlidir.

Manastırdan görünüm.

Çamlıbel belediye hizmetlerini Lapta Belediyesi' nden almaktadır.

Ozi's Berber.

Çamlıbel Kültür Merkezi.

Volkan Dikimevi & Çamlıbel Avcılık ve Atıcılık Kulübü.

Akdeniz özel çevre koruma bölgesi yol haritası.

Çamlıbel camisi.

Çamlıbel Muhtarlığı.

Osman Karabulut parkında Atatürk büstü.

Tarihi Su Kemerleri:
Çamlıbel ile Karpaşa arasında bulunan ve bir zamanlar köy dışındaki pınar ve kuyulardan hem köye hem de köyün en önemli yapısı olan Saint Panteleimon Manastırı’na su getirmek için inşa edilen su kemerlerinin kesin inşa tarihi bilinmemektedir . Kemerler yer yer yıkılmış olsa bile yine de çok büyük bir kısmı sağlam durumdadır. 2011 yılının başlarında ayakta kalan kemerlerin restorasyonu Lapta Belediyesi tarafından gerçekleştirilmiş ve yok olmasının önüne geçilmiştir.

Çamlıbel' den görünüm.

Çamlıbel Aysun İlkokulu.

Çamlıbel girişinde akaryakıt istasyonu.

Girne - Lefkoşa yolayrımı.

Girne yolu.

Çamlıbel - Girne yolu üzerinde kireç taşı oluşumları.

Akdeniz özel çevre koruma bölgesi alanı.

Geçitköy' e 3 km. Hava kararmadan son noktaya ulaşmak istiyorum.

Geçitköy Barajı:
.
KKTC Su Temin Projesi kapsamında yapılmıştır. Ada' ya proje kapsamında ulaçacak suyun sulamada kullanılacak kısmının(%50'si-35 milyon m³) depolaması yapılacaktır.
65 m yüksekliğinde olan baraj kil çekirdek, kaya dolgulu olarak inşa edilmiştir. 30 Mart 2012 tarihinde başlayan inşaat, 7 mart 2014 tarihinde bitirilmiştir. 4824 hektarlık arazide sulama yapılacaktır.
.
KKTC Su Temin Projesi, Toros Dağlarının suyunu Akdeniz' den boru ile geçirilerek KKTC topraklarına yılda 75 milyon m³ su ulaşacak, 50 yıl boyunca kullanma ve içme suyu ihtiyacını karşılayacaktır.
.
Dragon Çayı (Anamur, Mersin) üzerindeki Alaköprü Barajında biriktirilen su 23 km'lik boru hattı ile Akdeniz kıyısına, buradan da 80 kilometrelik asma boru ile Akdeniz'i geçip Kıbrıs Geçitköy Barajına ulaşmaktadır. KKTC topraklarında yapılacak iletim hatlarıyla su ihtiyacı olan alanlara ulaştırılacak ' asrın projesi' 17 Ekim 2015' te açılmıştır.

Fakat Kıbrıs'a gönderilen suyun dağıtımını kimin yapacağı Türkiye ile KKTC arasında sorun oldmuştur. Kıbrıs tarafı suyun dağıtımının belediyeler tarafından yapılmasını istemekte; Türkiye ise mali durumu iyi olmayan belediyelerin bu işi yapamayacağını düşünmektedir. İmzalanan protokollere göre yap-işlet-devret modelli bir özel firmanın yapmasında ısrar edilmekte, Kıbrıs' taki belediyelerin bir kısmı bunu kabul etmiş, bir kısmı fiyat konusunda anlaşma aşamasındadır.

Gün batımına doğru güneşin son çırpınışları.

Geçitköy barajı ve pompa istasyonu.

Geçitköy Barajı dolgu alanı.

Geçitköy girişi.

Geçitköy:
.

Girne ilçesinin bir köyüdür. Köy, Panağra Geçiti’nin üzerindeki hafif engebeli bir düzlük üzerinde kuruludur. Köyün eski adı Panagra' dır.

Tarım ve hayvancılık yapılmaktadır.

Köyde Şehit Allahverdi Kılıç camisi Agios Andreas kilisesinden çevrilmedir.

Geçitköy Atatürk büstü.

Sancar Köy Ekmeği.

Şehit Allahverdi Kılıç Camisi: Agios Andreas Kilisesi: Apostolos Andreas Ayandreya

Köyün tek kilisesidir. Özellikli olmayan bu kilise Apostol Andreas’a adanmıştır. Kesin inşa tarihi bilinmemektedir. Fakat oldukça yeni bir yapı olduğu kesindir. 1974’ten sonra, yapıda hiçbir değişiklik yapılmadan cami olarak kullanılmaya başlanmıştır. Camiye, “Şehit Allahverdi Kılıç Camisi” adı verilmiştir.