Gölge Gezgin: Cyprus Trekking 17 - 2 : Yedikonuk Sahili - Büyükkonuk - Yedikonuk

CYPRUS TREKKING 17 - 2 : YEDİKONUK SAHİLİ - BÜYÜKKONUK - YEDİKONUK - 2. GÜN
.
GEZİ PLANI: Yedikonuk sahilindeki kamp yerinden hareketle sahil yolundan Kaplıca' ya doğru Büyükkonuk yolayrımına kadar sahilden yürünecek. Girne - İskele yol ayrımında İskele' ye doğru yürünerek Beşparmak Dağları geçilerek Büyükkonuk' a gelicek. Öğle molası Büyükkonuk' ta verilecek. Büyükkonuk' un Yedikonuk çıkışından sonra Aşağı Harmanlık mevkiinden Aya Agathi kilisesi üzerinden Yedikonuk' a gelinerek yürüyüş bitecek.
.
Girne' ye dönüşte Mahmetçik Eko Gün Festivaline uğranılacak.
.
ROTA: Yedikonuk sahili, Büyükkonuk, Yedikonuk.
.
TOPLAM MESAFE: 24 km.
.
GEZİ TARİHİ: 10 Nisan 2016, Pazar.
.
ÇIKIŞ SAATİ: 07,30
VARIŞ SAATİ: 14,30
.

Sabah manzaram.

Dipkarpaz' a doğru.
Güneş doğalı yarım saat oldu fakat güneş Beşparmak Dağlarının arkasında.

Girne' ye doğru.

Yürüyüş Başlangıcı: Yedikonuk Sahili, Deniz tepe.
Saat: 07,30

Girne yolu.

Bostan mevkiinden sahile doğru patikadan iniyorum.

Yol kenarı zakkumu.

Çiçeklerin arasından ve

Buğday tarlasından geçtim.

Buğday tarlasının kenarında sabah güneşi alan karayılan.

Kara yılan:
Kıbrıs' taki en uzun yılan türü. Buradaki endemik alttürün adı Jugularis Cypriacus' tur. Kemirgenlerden genelde fareyle, kertenkele, keler, kuş yumurta ve yavrularıyla beslenmeyi seviyor. Boyu 3 metreye kadar çıkanları var.
Nisan ayının sabah serinliğinde yerinden kıpırdamadan sessizce beni seyrediyor. İki poz resim aldıktan sonra ben de sessizce uzaklaşıyorum.

Pazar sabahı kıyı balıkçıları.

Kıyıdan Beşparmak siluetleri.

Serin burnundan Kaplıca' ya doğru.

Serin burnunda kaya oluşumları.

Eskianbar mevkii.

Hüthüt, ibibik, baltalı ya da çavuş kuşu.

Sarmaşıkların sabah güneşle dansı.

Ay. Fodi dağının kuzeydoğusunda bulunan Yukarı Hebo’nun “Bendo Ahdira” mevkiindeki dere yatağının üst başında, üzerlerinde bir elin beş parmağının izi olduğuna inanılan iki büyük kaya bulunur.
Kayalarla ilgili bir rivayet değişik kaynaklardan günümüze kadar gelmiştir. Rivayete göre, bir gün, Bizans kahramanı Digenis Agridas ninesiyle birlikte Ay. Fodi dağından denizi izlerlerken, Arap (Saracenes) gemilerinin Kıbrıs’ı istila etmek için karaya yanaşmakta olduklarını görmüş. Yerden aldığı çok iri kayaları gemilere savurmaya başlamış. Eline her aldığı kayanın üzerine elinin beş parmağının izi çıkıyormuş. Ay. Fodi’nin karşısındaki denizde bulunan Galounia adaları atılan bu kayalardan oluşmuş. Son olarak yerden aldığı çok iri iki kayayı gemilere atmaması için ninesi tarafından engellenmek istenmiş. Ancak yine de kayaları gemilere atmaya kalkıştığı sırada ikisi de Allah tarafından taşa çevrilmiş. O sırada üzerinde Digenis’in beş parmağının izi kalan bu kayalar yön değiştirip dere yatağının başına yuvarlanmışlar. Şimdilerde Ay. Fodi dağının Kuzey batı bitişiğinde, uzaktan bakıldığında insanı andıran iki büyük kayanın Digenis ile ninesine ait olduğuna inanıldığı ve bunların “Gocagarıcık ve Hoca (Hocukya) taşı” adıyla bilindiği anlatılmaktadır. M.S VII’inci yüzyılda Arap akınlarına karşı Bizans İmparatorluğunun sınırlarını koruyan dev cüsseli Digenis Agridas’ın, Kıbrıs’ı istila etmek için karaya yanaşan Arap gemilerine taş atma rivayetinin değişik varyantları, Beşparmak Dağları, Trodos Dağları, Baf’taki Gavur Taşı (Petra tou Romiou), Akama Sotira Dağı’nın önündeki taşlar ve Yeşilırmak’taki Petra tou Limniti adası için de geçerlidir.

Kuşakkaya ( Ay. Fodi ) tepe.

Eskianbar mevkiinde bakir koylar.

Girne - İskele - Dipkarpaz yolayrımı.

Asmalı sırtındaki eski yoldan Beşparmak Dağlarına tırmanmaya başlıyorum.

Umut, betonda yeşerebilmektir.

Asmalı sırtından sahile doğru.

Dün akşam yağan yağmurun izleri.

Ay. Fodi dağı.

Galounia adaları ( İki ada ).

Ayva gediğine doğru.

Sennaro House Restaurant.

Ayva gediğinde verici.

Sağdan Kantara Kalesi yolayrımı.

Ayva gediğinde yol haritası.

Yorgaci' nin Sarnıcı:
Kıbrıs' ta ender akan çeşmelerden. Yorgaci vakti zamanında Büyükkonuk' taki kilisenin papazıdır. Hayrına yaptırdığı sarnıç yıllarca kurumadan akanlardan. Adet üzerine bütün ölen papazlar kilise avlusuna gömülürken, bu zat vasiyeti üzerine mezarlığa gömülmüş bir halk adamı.

Yol kenarında ağaçlara ve korkuluklara asılmış ses çıkaran materyaller.

Büyükkonuk:
.
İskele ilçesine bağlı kasabadır. Eski adı Komi Kebir' dir.
.
Tarım konusunda zeytin yağı üretim merkezi olup, eko turizm oldukça gelişmiştir. Pansiyonculuk yapılmaktadır.
.
Büyükkonuk' un simgesi Ay. Fodi dağıdır. Antik yerleşim yeridir. Doğa yürüyüşü ve patika yürüyüşü yapılacak yollar işaretlenmiştir.

İskele yolu.

Bir pazar sabahı sessizliğinde Büyükkonuk' a İskele yolundan ayrılarak giriyorum.

Büyükkonuk girişinde eski çeşme, ER 1952.

Yenidünya erikleri yollara sarkıyor.

Kemerli Konak.

Büyükkonuk içinde çeşme, ER 1952.

Büyükkonuk Sağlık Birimi.

Şükrü Usluer Anısına, ER 1952.

Büyükkonuk Belediyesi.

Salı Pazarına doğru.

Atatürk büstü.

Büyükkonuk Camisi.

Begonvil, cemile.

Kemal Tunç Çocuk Parkı.

Kemal Tunç Çocuk Parkında Alikko ile Caher heykeli.

Alikko ile Caher:
.
Kıbrıs' ta 1963 olaylarının patlak vermesiyle Kıbrıslı Türkler büyük bir moral bozukluğu içerisindeyken Bayrak Radyosunda ilk anonsu yapan, İlk Sahne' nin kurucularından Kemal Tunç, Türklere moral verip bir nebze gülümsetebilmek için 1964 yılında annesinin köyü olan Büyükkonuk' tan esinlenerek Alikko ile Caher tiplemesini yaratır.
.
Karpaz ağzıyla yazılan ve Kıbrıs insanını, Büyükkonuk' u anlatan skeçler yıllarca her pazar saat: 11.00' de Tüm Kıbrıslı Türkleri radyo başına toplar.
.
Alikko ile Caher gerçekten Büyükkonuk' ta yaşamış iki arkadaştırlar. Skeçler de Kıbrıs insanının yaşamından alınmış kesitlerdir. Alikko' yu Kemal Tunç, Caher' i de Dinçer İsmail Aktuğ canlandırır.
.
Alikko ile Caher 1964' ten 1972 yılına kadar yayınlanır. 1972 yılında yasaklanmasından sonra Kemal Tunç' un kurduğu özel tiyatro olan Altın Sahne' de sevenleriyle buluşur. Gezici tiyatroyla 1973 yılına kadar on beş bin seyirciye ulaşan Alikko ile Caher tiplemeleri Kıbrıs Türk Halkını derinden etkilemiş, 1960' lı yıllarda yaşayan Kıbrıslı her Türk' ün belleğinde yer etmiştir.
..

Ay. Vasili Kilisesi:
Latin kilisesidir. Eski bir kilise kalıntısı üzerine inşa edilmiştir. Eski kiliseye ait bazı temel kalıntıları, apsenin içinde ise sunak görevi gören bir sütun kasnağı bulunmaktadır. Kilisenin üst örtüsü olmadığı gibi, duvarlarında inşaata ait kapatılmamış ahşap iskele deliklerinin bulunması itibarıyla, inşaatın yarım kaldığı izlenimi edinilmektedir. Bu nedenle inşaatına Latin döneminde başlandığı, Osmanlı döneminde ise inşaatın yarım kaldığı tahmin edilmektedir.
.

Eko köy hatırası, 2015.

Fatti Abanın Yeri:
Yahnili el makarnası, Tatar böreği.

Fatti Abanın Yerinin kapı yazıtı: Rumi 1.223 = Miladi 1.808

Ay. Yorgi Kilisesi:
Köyün en büyük kilisesidir. Kuzey giriş kapısının üst başında bulunan iki yazıttan üstteki 1878 tarihli, alttaki 1898 tarihli ve kilisenin içindeki ahşap ikonostasis ise 1897 tarihidir. Bu tarihlere dayanılarak 1878 yılında yapıldığı ve 1897-1898 yıllarında batı kısmı uzatılmak suretiyle büyütüldüğü anlaşılmaktadır. Batı kapısının üst başında Ortodoks kilisesinin amblemi olan çift başlı kartal kabartması bulunmaktadır. 1974 yılı sonrası belli bir süre cami olarak kullanıldıktan sonra terk edilmiş, şimdilerde ise kültürel amaçlarla kullanılmasının düşünüldüğü kaydedilmektedir.
Yakın geçmişimizde Rum köylüler Lambri Paskasında kilisenin etrafında üç kez döndükten sonra kilisede dini bir ayin yaparlardı. Kadınlar ise evlerinde ‘Flavuna’ ve ‘Brosoro’ adı verilen çok büyük bir ekmek yapıp dilimlerler ve kiliseden çıkanlara ölülerin ruhu için dağıtırlardı. Bu kutlamalara katılan gençlerin havaya guburlarıyla ateş ettikleri halen anlatılmaktadır.
.

Kıbrıs' ta kleftikosuz fırın, fırınsız köy yoktur.

Büyükkonuk İlkokulu.

Kemeraltı Aşevi.

Öğle yemeği molası vermek için harika bir mekan, fakat Yedikonuk' a kadar yürünecek yol, öğleden sonra Mehmetçik' te yemek yenecek Eko - Gün Festivali beni bekliyor.

Demirci.

Mustafa Mulla Halil Zeytinyağı Değirmeni Kültür Evi.

Agios Afksentios Kilisesi: Aziz Auksentius Kilisesi.

Büyükkonuk' ta her evin bahçesinden sokağa ya bir çiçek ya da bir meyve taşar.

Büyükkonuk yürüyüş yolu parkurunun başlangıcı.

Bir ev, bir zeytin ağacı.

Yedikonuk yolu.

Büyükkonuk Yürüyüş Parkuru Haritası.

Büyükkonuk Mezbahası.

Çukuranbar mevkii.

Bağlar mevkii.

Bağlar mevkiin de tarihi zeytin ağacı.

Bağlar mevkiinden Yedikonuk.

Bağlardan Aşağıharmanlık mevkiine doğru patikadan yürüyorum.

Aşağıharmanlık' ta merak beni eski bir yerleşim yerine doğru götürüyor.

Kurumuş su kuyusu.

Kayalara oyulmuş su yalakları.

Kıbrıs keleri.

Açık hava müzesinde tarihi eser parçaları arasında kendime bir patika arıyorum.

Aya Agathi kilisesine doğru bulduğum patika bir süre sonra sadece hayvanların geçeceği kadar daralıyor.

Patika üzerinde kaya mezarı.

Beşparmak Dağları yürüyüş yoluna girip Yedikonuk' a yönleniyorum.

Aya Agathi kilisesine doğru gittiğini sandığım yol Yedikonuk çöplüğüne çıktı.

Yedikonuk sahili.

Motopomp' un etrafında yaklaşık beşyüz metrelik bir alan içerisinde Aya Agathi kilisesini aradım; ya sahil yamacından çok aşağıda ya da benim yorgunluğumun zirvesinde, bir parça eksik kalsın diyorum ve bulamadan Yedikonuk' a devam ediyorum.

Yedikonuk:
.
İskele ilçesine bağlı bir köydür, belediye hizmetleri Büyükkonuk Belediyesi tarafından yürütülür. Köyün eski adı Eftagomi' dir.
.
1974 Barış Harekatından önce Rumlarla karma yaşayan köy halkının geçim kaynağı tarım hayvancılıktır.
.
Köyde 1770 tarihli St. Luke kilisesi ve yeni yapılan Yedikonuk camisi vardır.

Yedikonuk - Yudi dağı yürüyüş parkuru işareti, ne yazık ki bir avcı tarafından vurulmuş.

Ada' nın en afilli babutsası.

Yedikonuk sahil yolu girişi.

Yedikonuk camisi ve St. Luke kilisesi.

Yedikonuk içinde eski çeşme, ER 1954.

Yedikonuk içinde eski çeşme.

Atatürk Sokak.

Yürüyüş Bitişi: Yedikonuk Muhtarlığı.
Saat: 14,30
.
.
07 Kasım 2015 günü Lefke' de başlayan Kıbrıs kıyı yürüyüşüme şimdilik burada ara veriyorum.
Bir sonraki gezi ve yürüyüşlerde görüşmek üzere...
.
.
Aşağıdaki resimler dönüş yolu üzerinde Mehmetçik Beldesi Eko Gün Festivalinden: