Gölge Gezgin: Travel İstanbul 10 : Büyükada

TRAVEL İSTANBUL 10 : BÜYÜKADA
.
ROTA: Selimiye, Bostancı, Büyükada, Bostancı, Bağdat Caddesi, Selimiye.
.
GEZİ TARİHİ: 20 Haziran 2011, Pazartesi.
.

Selimiye' de güne kuşlarla kahvaltı ederek başlamak.

Bostancı barlar.

Dedikodulu meyhane.

Bostancı iskelesi.

Adalar' a geçiş için deniz otobüsü geliyor.

Bostancı sahil.

Kartal.

Küçükyalı.

Baştan Büyükada.

Büyükada.

Büyükada iskelesi.

Yolcu indi - bindi.

Büyükada çarşı girişi.

Büyükada

İstanbul Adaları’nın en büyüğü. Maltepe sahiline uzaklığı 2300 metredir. Adalar’da, biri güney diğeri kuzeyde olmak üzere iki tepe bulunur. Güneydeki tepe, 203 metre yükseklikteki Yücetepe’dir. Kuzeyde ise İsa Tepesi.

Büyükada, Bizans döneminde de, Osmanlı döneminde de hep yerleşime açıktır. 19. Yüzyılın ilk yarısında 3 bin kadar olduğu tahmin edilen Büyükada’nın nüfusu, Adalar’a vapur işlemeye başladıktan sonra artmış, 20. Yüzyıl başlarında 5 bini aşmıştır. Ada’nın nüfusu bugün 8 bin civarındadır. Ancak ada, yazları günübirlik ziyaretler ve yazlığa gelenler nedeniyle kalabalık olmaktadır.

19. yüzyıl ortalarında Büyükada’yı anlatan yabancılar akşamüstleri iskele çevresindeki şıklığı, zarafeti, sahildeki gezintileri ballandıra ballandıra anlatırlar. 20. Yüzyılın ilk çeyreği boyunca Rumların ağırlık taşıdığı ada halkı ve yazlıkçı gayrimüslimlere ek olarak Osmanlı aydın ve yazarlarının da önemli bir bölümü Büyükada’nın güzelliklerini ve toplumsal atmosferini paylaşmışlardır.

Birinci Dünya Savaşı ve Cumhuriyet sonrasında Rum halkını kaybeden Büyükada’daki canlılık 1930’lara kadar büyük ölçüde kaybolmuştur. Ancak, 1940’lı yıllara doğru, Cumhuriyet dönemi devlet ileri gelenlerinin ve yüksek bürokrasinin, varlıklı kesimlerin rağbet ettiği bir sayfiye yeri olma özelliğini yeniden kazanır.

Büyükada, bu dönemde yeni köşklerle, özenli ve zevkli yapılarla süslenmiş, İstanbul halkının günlük gezinti yerlerinin de başında yer alır. Adanın Kuzey-Güney doğrultusuna dik olarak çıkan Dil Burnu’nun iki yanındaki Yörük Ali ve Nizam Plajları, Luna Park, Aşıklar, Viranbağ kır gazinoları, korulukları, biri iskeleden başlayıp Ada’nın tüm çevresini dolaşan büyük tur, diğeri Araba Meydanı’ndan başlayıp Dil’den, Aşıklar Kır Gazinosu’ndan Lunapark’a oradan da Maden’e geçerek binildiği noktaya dönülen küçük tur olmak üzere araba turları, Luna Park meydanındaki süslü eşeklerle yapılan geziler Büyükada gezilerinin başlıca eğlenceleri haline gelir.

Ada’nın en yüksek tepesinde Aya Yorgi kilise ve manastırı bulunmaktadır. Buradaki ilk yapı, miladi 6. Yüzyılda inşa edilmiştir. Bu mevkide, birçok kilise ve manastırın kalıntıları da vardır. Bunlardan bazıları bugüne kadar ulaşmış, bazıları yıkıntı olarak kalmıştır. İsa Tepesi’nde ise Hristos Kilise ve manastırı bulunmaktadır. Kumsal semtindeki Ayios Dimitrios Kilisesi de Ada’nın önemli dini yapılarındandır. Adadaki Ortodoks cemaat, büyük ayinlerini burada yapar.

Büyükada’da bulunan 4 camiden mimari bakımdan en dikkat çekeni 2. Abdülhamid tarafından yaptırılan Hamidiye Camii’dir. Mimari açıdan batı etkisinde inşa edilmiş bulunan bu cami, Ada Camii sokağında bulunmaktadır.

Büyükada’ya, günümüzde Sirkeci, Kabataş ve Bostancı’dan kalkan Ada Vapurları ve İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin deniz otobüsleri ile ulaşmak mümkündür. Adada otomobil yasağı vardır. Bu da, Ada’nın gürültüden uzak, havası temiz bir yer olarak kalmasını sağlar.

Adada motorlu araç olmadığı için sokaklar sizin, bisiklet sürücüleri ve at arabaların.
Bir de at boku kokusu olmasa.

Sahildeki balık lokantaları.

Ada lokmacısı.

Fayton kuyruğu.

Adada faytona binmek için faytoncular durağında sıraya giriliyor. Faytoncular da kendi taraflarında sıraya giriyorlar. Yolcu sırası gelen faytoncuya nereye gideceğini söylüyor. Faytoncunun söylediği fiyat üzerinde pazarlık yapılıyor. Pazarlıkta yolcu sayısı ve yük, hatta eldeki poşet sayısı bile önemli. Pazarlıkta anlaşan yolcu binip gidiyor. Pazarlıkta anlaşma sağlanmazsa faytoncu kendi sırasının sonuna geçiyor.