Travel Ankara 073 : Roma Hamamı

.

 TRAVEL ANKARA 073: ROMA HAMAMI

.

GEZİ TARİHİ: 21 Mayıs 2019, Salı.

.

Ankara Roma Hamamı Açık Hava Müzesi:

Ankara'nın Altındağ ilçesinin Ulus Meydanı'ndan Yıldırım Beyazit Meydanına uzanan Çankırı Caddesi üzerinde yer almaktadır. Roma Hamamı ören yeri 1997 - 2001 yılları arasında yapılan çalışmalar sonucunda 'Açık Hava Müzesi' görümüne kavuşur.
.
Ören yerinde yaklaşık 1.000 adet eser bulunur: mezar stelleri (Stel veya stela, dikilmiş, yüksekliği eninden uzun yekpare bir taştan oluşan bir yapıttır. Sözcük Yunanca stele, yani dikili duran bloktan gelir. Ahşap olanlarına da rastlanır. Özellikle Antik Yunan' da rastlanan mezar taşı mahiyetinde steller vardır.), kitabeler, mimari parçalar biçiminde 3 ana gruba ayrılır. Palaestra' nın (Eski Yunanistan' da spor salonu veya alanı) güney ve batı kanatlarında mezar stelleri, kuzey kanadında yazılı bloklar, postamentler (Antik Roma, Rönesans ve Yeni klasik mimarlıklarda sütun kaidesinin altında buluna kare ya da çokgen tabanlı prizma) ve su künkleri, doğu kanadında altar (sunak) vb. diğer mimari eserler, orta alanda da lahit ve aslan heykelleri sergilenmektedir.
.
Sergilenen eserlerden mezar stellerinin çoğunluğu Roma ve Bizans dönemlerine aittir. Yazılı bloklar ise genellikle kitabeler ve mil taşlarından oluşur. Bunlar Ankara' nın bu dönemleri ile ilgili bilgiler içeren eserlerdir. Bu eserlerden, İmparator Vespasianus döneminde (M.S. 69-79) Ankaralı emekli askerlerin bir dernek kurduklarının yanı sıra yine bu kitabelerden, dönemin ekonomik, sosyal, kültürel ve ticari yapısı ile spor etkinlikleri hakkında bilgiler edinilmiştir.
.
Bunların yanı sıra, bu alandaki Roma ÇAğı yapılarına ait, güzel işçilik örnekleri veren mimeri yapı elemanları ile kapalı hamam bölümünün batısındaki teşhir alanında da 'Nike'li zafer anıtı biçiminde kabertmalı bir blok, diğer sergilenen eserler arasındadır.
.

.

Roma Hamamı kazılarında bulunan heykel, sikke ve objeler.
. 

Açık Hava Müzesi hakkında bilgi panosu.
.

Ankyra kenti planı.
.

Postamentler.
.

Roma Hamamı:
3. yüzyılda Septimius Severus'un oğlu Roma İmparatoru Caracalla tarafından Sağlık Tanrısı Asklepios adına yapılmıştır. Parasal desteği kentin zenginlerinden Tiberius Lulius Lustinianus sağlamıştır. Bugün Roma Hamamı olarak adlandırılan bu platformun bir höyük olduğu, en üstte Roma Çağı (Kısmen Bizans ve Selçuk katları), onun altında Frig Devri yerleşmesinin kalıntıları tespit edilmiştir. 
.

Höyük altında kalan taş kalıntılar çok iyi bir şekilde korunduğundan yapının planı anlaşılabilecek durumdadır. Buna göre yapının bir taşra kenti hamamından çok İmparatorluk standartlarına göre yapıldığı anlaşılmaktadır.
Hamam 80 x 130 m. boyutunda, taş ve tuğladan yapılmıştır. Çankırı Caddesindeki girişi ile, sütunlu bir revak kalıntısının çevrelediği geniş bir alana yayılan ve Palaestra denilen beden eğitimi ve güreş yapılan yere girilmektedir. Bu kısmın sağ tarafında yer alan sütunlu yolun üzerinde dört köşeli ve yuvarlak birçok yazılı sütun bulunmaktadır.
.

Spor alanının hemen arkasında phirigidarium (soğukluk) kısmı, solunda ise kenarlarında oturma basamakları bulunan piscina (yüzme havuzu) ile apoditarium (soyunma yeri), sağda yuvarlak tuğludan yapılmış sütun parçaları bulunan soğukluk yer almaktadır. İkinci sırada bulunan tepidarium (ılıklık) kısmında yine yuvarlak tuğladan sütun parçaları bulunmaktadır. Yıkanma odaları bu sütunların üzerinde bulunmaktaymış. Caldarium (sıcaklık) kısmı ise hamamın en arka kısmında yer almakta olup, 12 adet külhanı bulunmaktadır..

Ilıklık ve sıcaklık kısımlarının diğer bölümlerden daha geniş olmalarının nedeni Ankara'nın çok soğuk kış şartlarına bağlanmalıdır. Bunlar, etrafında ocaktan gelen sıcak havanın rahatça dolaştığı tuğla sütunlardan oluşan bir yer altı ısıtma tesisatı ile desteklenir ve yukarıda bulunan odalar da bu şekilde ısınırlardı..

VII. yüzyılda geçirdiği bir yangın sonucu tahrip olan yapının, kazılar sırasında ele geçen sikkelerden, yaklaşık beşyüz yıllık bir süre ile kullanıldığı ve zaman zaman onarıldığı anlaşılmaktadır.
[www.elitpalas.com.tr]
 .

.

. 

Yazıtlı bloklar ve postamentler.
.

.

.

.

.

.

Lahit ve yazıtı.
.

.

.

.

Steller.
.

.

.

.

Palaestra alanında küpler.
.

.

Roma dönemi aslan heykelleri.
.

.

Bizans dönemi lahit kapağı.
.

.

.

.

Roma Hamamının gülleri.

.

.

.

.

 Bu gezinin yolcusu: Roma Hamamı' nda.

.

.

.

.

.

@bygölgegezgin